ترکیب بندی در عکاسی (Composition in photography) چیست؟

ترکیب‌ بندی در عکاسی به چگونگی قرارگیری اجزا در قاب عکس اشاره دارد و شامل چند اصل کلیدی است. این اصول به عکاس کمک می‌کنند تا تصاویر زیبا تر، متعادل‌تر و تاثیرگذارتر ثبت کند که شامل قانون یک سوم، خطوط راهنما، تقارن، پر کردن قاب، الگوها و فضای سفید می‌باشد. اصولی مانند قانون خطوط راهنما، تقارن، و کادر بندی به ایجاد توازن و هدایت چشم بیننده به نقطه مورد نظر می‌شود.

اهمیت ترکیب بندی در عکاسی

 مهم‌ترین موضوع در آموزش عکاسی، نحوه استفاده از ترکیب بندی است. زیرا با ترکیب بندی صحیح شما تمرکز بیننده را به سوژه مورد نظر هدایت می‌کنید. در واقع هدف اصلی آموزش ترکیب بندی در عکاسی، برجسته کردن یک نقطه خاص می‌ باشد و فضای خالی اطراف سوژه، که به آن "فضای منفی" نیز گفته می‌شود، نقش کلیدی در ترکیب‌ بندی عکاسی دارد. این فضا به وضوح و تاکید بیشتر بر روی سوژه اصلی کمک می‌کند و در عین حال به تصویر تعادل و ساختار می‌بخشد. در نتیجه، ترکیب‌بندی صحیح نه تنها به تمرکز بر روی سوژه کمک می‌کند، بلکه با استفاده هوشمندانه از فضای منفی و اصول دیگر، تصویری متعادل و تاثیرگذار ایجاد می‌کند. این به بیننده کمک می‌کند تا با نگاهی دقیق‌تر به تصویر، به عمق و زیبایی آن پی ببرد. در نهایت، برای اطلاع از اهمیت ترکیب‌بندی در عکاسی، باید گفت که ترکیب‌بندی نقش کلیدی در ایجاد تصاویری جذاب و تاثیرگذار دارد و به عکاسان کمک می‌کنند تا توجه بیننده را به نقاط قوت تصویر جلب کند. 

جهت مشاهده انواع دوربین‌های عکاسی حرفه‌ایی کلیک کنید. 

ترکیب بندی در عکاسی هارالد مانته

ترکیب‌بندی در عکاسی بر اساس اصول هارالد مانته به معنای توجه به ساختار و طراحی دقیق تصویر است. مانته به تاکید بر استفاده از خطوط راهنما، ایجاد تعادل و هماهنگی بین عناصر، و استفاده از رنگ و نور برای تقویت تأثیر بصری تصویر می‌پردازد. اصول او شامل استفاده از قانون سوم‌ها برای ایجاد نقاط قوت، تعادل در توزیع عناصر، و تاکید بر جزئیات و ساختار به منظور خلق تصاویری منظم و جذاب است. این روش به عکاسان کمک می‌کند تا تصاویر خود را به شکلی موثرتر و جذاب‌تربه نمایش بگذارند.

ترکیب بندی در عکاسی دیوید پرکل

دیوید پرکل در ترکیب‌بندی عکاسی به استفاده از اصولی مانند قانون سوم‌ها، تقارن و ترکیب‌بندی چند لایه‌ای تأکید دارد. پرکل همچنین به استفاده از فضای منفی و نقطه کانونی برای جلب توجه به سوژه‌های اصلی و ایجاد عمق و بعد در تصویر اهمیت می‌دهد. روش‌های او به عکاسان کمک می‌کند تا با استفاده از اصول ساختاری و بصری، تصاویری با کیفیت و تاثیرگذار خلق کنند.

قوانین ترکیب بندی در عکاسی

انواع ترکیب بندی در عکاسی مانند سایر اصول قواعد خاص خود را دارد و استفاده از این اصول در عکاسی باعث جذابیت و زیبایی تصاویر می‌شود. مهم‌ترین قوانین ترکیب بندی در عکاسی شامل لیست زیر است.

قوانین یک سوم(rule of thirds)

یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین قوانین ترکیب بندی در عکاسی، قانون یک سوم است. در این تکنیک، قاب عکس را با دو خط عمودی و دو خط افقی عکاسی تقسیم می‌شود که در مجموع نه بخش مساوی به وجود می‌آید. محل برخورد این خطوط چهار نقطه است که بهترین مکان‌ها برای قرار دادن سوژه اصلی هستند. این چهار نقطه به ترتیب از سمت چپ و بالا شروع می‌شوند و چشم انسان به طور طبیعی توجه بیشتری به این نقاط دارد. بنابراین، بهتر است سوژه اصلی شما در این نقاط قرار گیرد تا تصویر به طور موثرتری جلب توجه کند و تمرکز بیشتری را بر روی سوژه ایجاد کند. در دوربین‌های دیجیتال و گوشی‌های موبایل، برخی از مدل‌ها به صورت خطوط راهنما نمایش داده می‌شوند.

خطوط راهنما (Leading Lines)

خطوطی که در تصویر وجود دارند و باعث می‌شوند چشم بیننده به طور طبیعی به سمت نقطه تمرکز یا نقطه قوت تصویر جلب شود. به طور مثال، نرده‌های چوبی یا فلزی که به سمت افق یا نقطه‌ای خاص امتداد می‌یابند. برای بهره‌برداری مؤثر از خطوط راهنما، مهم است که این خطوط به صورت طبیعی و بدون ایجاد حواس‌پرتی در کادر قرار گیرند و به هدایت بیننده به سمت نقطه تمرکز کمک کنند.

تقارن در ترکیب بندی(Symmetry in composition)

تقارن در عکاسی به معنی ایجاد توازن در تصویر است، یعنی سوژه در مرکز قرار داده می‌شود و توازن در چهار سمت قاب مشخص می‌باشد. تقارن معمولا به ایجاد نظم و آرامش کمک می‌کند، در حالی که عدم تقارن می‌تواند چالش برانگیز جذاب باشد. قانون تقارن در عکاسی شهری، لنداسکیپ و عکاسی از محصولات بیشترین کاربرد را دارد.

فضای خالی در ترکیب بندی(Negative Space)

استفاده از فضای منفی به این معناست که به جای پر کردن تمام قاب با جزئیات و عناصر، بخشی از تصویر را خالی بگذارید. این کار باعث می‌شود که سوژه اصلی برجسته‌تر به نظر برسد و توجه بیننده به آن جلب شود. همچنین فضای منفی می‌تواند احساساتی مانند آرامش، سادگی و تمرکز را منتقل کند و به تصویر عمق و بعد بیشتری ببخشد. با ایجاد فضای کافی در اطراف سوژه، می‌توانید حس فضا و ابعاد بیشتری را به تصویر اضافه کنید که باعث می‌شود تصویر طبیعی‌تر و واقعی‌تر به نظر برسد.

قانون نسبت طلایی یا حلزونی(Golden ratio or spiral law)

قانون طلایی به عددی خاص به نام 1.618 اشاره دارد. این نسبت به‌طور طبیعی زمانی به دست می‌آید که اگر یک شیء را به دو بخش تقسیم کنید، نسبت اندازه بخش کوچکتر به بخش بزرگ‌تر با نسبت اندازه بخش بزرگ‌تر به اندازه کل شیء برابر باشد. در طراحی و هنر، این نسبت معمولا به صورت یک مستطیل به نام "مستطیل طلایی" مشاهده می‌شود که به طور طبیعی به این نسبت تقسیم شده است. در این روش، گداشتن سوژه مورد نظر در کوچک‌ترین نقطه حلزون باعث می‌شود چشم کاربر را به سمت سوژه هدایت شود. 

عمق و لایه‌ها (Depth and Layers)

برای ایجاد حس عمق و بعد در عکاسی، از لایه‌های مختلف مانند پیش‌زمینه، میان‌زمینه و پس‌زمینه استفاده کنید. پیش‌زمینه شامل عناصر نزدیک به دوربین است که توجه را به سوژه اصلی هدایت می‌کند، میان‌زمینه جایی است که معمولاً سوژه اصلی قرار دارد، و پس‌زمینه بخش دورتر تصویر است که به تصویر حس دوری و عمق می‌بخشد. با ترکیب این لایه‌ها، تصویر شما طبیعی‌تر و سه‌بعدی به نظر می‌رسد.

قانون پر کردن قاب(Fill the frame)

در این قانون کل سوژه را در به طور کامل در قاب قرار داده تا زمینه حواس پرتی و تمرکز به نقاط دیگر از بین برود. برای انجام این کار می‌توانید دورین را به سوژه نزدیک‌تر کرده و یا از لنزهایی با فاصله کانونی بلندتر استفاده نمایید.

استفاده از اعداد فرد(Use odd numbers)

این تکنیک ترکیب بندی در عکاسی محصول کاربرد زیادی دارد. هنگام عکاسی از محصول آنها را در اعداد فرد تقسیم بندی کنید تا فرد برای دیدن موارد بیشتر مشتاق تر شود زیرا ذهن انسان خواهان دیدن برابری و توازن در هر موضوعی است. پس استفاده از اعداد فرد جذابیت بیشتری به تصاویر می‌دهد.

استفاده از رنگ و کنتراست (Color and Contrast)

رنگ‌ها و کنتراست‌ها به ایجاد عمق و تأکید بر سوژه کمک می‌کنند. رنگ‌های گرم می‌توانند سوژه را به جلو بیاورند، در حالی که رنگ‌های سرد به پس‌زمینه می‌روند. بازی با کنتراست می‌تواند جزییات را برجسته کند و تصویر را زنده‌تر کند. انتخاب رنگ‌های متضاد و هماهنگ می‌تواند توجه بیننده را جلب کرده و احساسات خاصی را منتقل کند.

الگوها (Patterns)

استفاده از الگوها در عکاسی شامل تکرار منظم اشکال یا رنگ‌ها برای ایجاد نظم و جذابیت است. تکرار الگوها می‌تواند توجه بیننده را جلب کند، و شکستن الگوها با عنصر متفاوت می‌تواند به تصویر تنوع و نقطه تمرکز اضافه کند. الگوها همچنین می‌توانند به ایجاد حس عمق و ریتم در تصویر کمک کنند.

ترکیب‌بندی مثلثی در عکاسی(Triangular composition)

ترکیب‌بندی مثلثی در عکاسی به معنای استفاده از شکل مثلث برای سازمان‌دهی عناصر در تصویر است. این روش شامل قرار دادن عناصر اصلی به‌گونه‌ای است که خطوط یا الگوهای موجود در تصویر، مثلث‌هایی را تشکیل دهند. این مثلث‌ها می‌توانند از نقطه به نقطه دیگر کشیده شوند و توجه بیننده را به سمت سوژه‌های کلیدی جلب کنند.باعث  ایجاد تعادل و عمق در تصویر شود. به طور کلی، ترکیب‌بندی مثلثی به تصویر ساختار و هماهنگی می‌بخشد و توجه را به نقاط قوت تصویر هدایت می‌کند.

تکنیک های ترکیب بندی در عکاسی

مهم‌ترین تکنیک‌های ترکیب بندی در عکاسی شامل موارد زیر می‌باشد.

فوکوس انتخابی(Selective focus)

در فوکوس انتخابی با تار کردن پس‌زمینه یا استفاده از پس‌زمینه ساده، تمرکز اصلی بر روی سوژه ایجاد می‌شود. برای انجام این کار، باید عمق میدان را به سمت سوژه تنظیم کنید. این تکنیک در عکاسی پرتره و حیات وحش بسیار کاربردی است.

تکنیک سادگی

راز جذابیت و ماندگاری در موضوعات مختلف استفاده از سادگی است. در عکاسی نیز استفاده از پس‌زمینه‌های ساده و ترکیب‌بندی‌های مینیمالیستی باعث می‌شود تمرکز به سمت سوژه اصلی باشد. به طور مثال، لنزهای میکرو می‌تواند به شما کمک می‌کند تا با ایجاد جزئیات دقیق و پس‌زمینه‌های ساده، ترکیب‌بندی‌های تاثیرگذار و ماندگار خلق کنید.

تغییر در زاویه دید

تغییر زاویه دید در ترکیب‌بندی به ایجاد تنوع و جذابیت در تصاویر کمک می‌کند. با استفاده از زاویه‌های مختلف، می‌توان ویژگی‌های خاص سوژه را برجسته کرد، حس عمق و بعد به تصویر افزود، و احساسات و پیام‌های مختلفی را منتقل کرد. این تکنیک به عکاسان امکان می‌دهد تا تصاویر خلاقانه‌تر و تأثیرگذارتر ایجاد کنند. به طور مثال، عکاسی از بالا به پایین می‌تواند سوژه را کوچک‌تر و آسیب‌پذیرتر نشان دهد و به تصویر حس عمق و گستردگی بیفزاید.

کاربرد ترکیب بندی سبک‌های مختلف عکاسی

قوانین ترکیب‌بندی در عکاسی می‌توانند به طور موثر در سبک‌های مختلف عکاسی به کار روند. در اینجا کاربرد اصول کلی ترکیب بندی در عکاسی بررسی می‌شود.

ترکیب بندی در عکاسی پرتره

در عکاسی پرتره، از قانون یک سوم برای شامل قرار دادن سوژه در بخش‌های مهم تصویراستفاده می‌شود. همچنین، ترکیب بندی در عکاسی پرتره باید به گونه‌ای باشد که ویژگی‌های شخصی و احساسی سوژه را به خوبی به تصویر بکشد.

ترکیب بندی در عکاسی منظره

در عکاسی منظره، ترکیب‌بندی باید به گونه‌ای باشد که زیبایی و گستردگی صحنه را به خوبی منتقل کند. استفاده از اصولی مانند قانون سوم‌ها، خطوط راهنما، و لایه‌های مختلف (پیش‌زمینه، میان‌زمینه، و پس‌زمینه) می‌تواند به ایجاد عمق و بعد در تصویر کمک کند. همچنین، ترکیب‌بندی خوب در عکاسی منظره می‌تواند توجه بیننده را جلب کند و تجربه بصری را بهبود بخشد.

ترکیب بندی در عکاسی ورزشی

در عکاسی ورزشی، استفاده از قانون سوم‌ها برای قرار دادن سوژه در نقاط قوت تصویر و پیش‌بینی حرکت‌های ورزشکاران برای انتخاب زاویه و زمان مناسب کاربرد دارد. همچنین، انتخاب زاویه مناسب و توجه به پس‌زمینه می‌تواند از شلوغی تصویر جلوگیری کرده و تمرکز را بر روی سوژه اصلی حفظ کند، که نتیجه آن تصویری واضح و جذاب از لحظات کلیدی مسابقات است.

ترکیب بندی در عکاسی شبانه

در عکاسی شبانه، یک عکاس حرفه‌ای می‌تواند از قوانین ترکیب‌بندی از کنتراست میان نوارهای نوری و زمینه تاریک برای ایجاد وضوح و تأثیر بصری استفاده کند. همچنین، با استفاده از دیافراگم باز برای ایجاد عمق میدان کم، سوژه‌ها را از پس‌زمینه متمایز کرده و تصویر را واضح‌تر کند. این قوانین به عکاس کمک می‌کند تا زیبایی و پیچیدگی محیط شبانه را به خوبی ثبت کند و تصاویری جذاب و تاثیرگذار خلق نماید.

ترکیب بندی در عکاسی ماکرو

در عکاسی ماکرو، قوانین ترکیب‌بندی شامل استفاده از قانون سوم‌ها برای قرار دادن سوژه در نقاط قوت تصویر و فضای منفی برای کاهش شلوغی و تاکید بر روی سوژه است. همچنین، ترکیب رنگ‌ها و بافت‌هامی‌تواند جذابیت بصری تصویر را افزایش دهد. ترکیب‌بندی صحیح در عکاسی ماکرو می‌تواند زیبایی و دقت جزئیات را به خوبی نمایش دهد و تجربه بصری منحصر به فردی ارائه دهد.

جهت مشاهده انواع لنز دوربین عکاسی کلیک کنید. 

نتیجه

ترکیب‌بندی در عکاسی به نحوه چینش و تنظیم عناصر مختلف در یک تصویر اشاره دارد. هدف از ترکیب‌بندی، ایجاد تصویری جذاب و متوازن است که توجه بیننده را جلب کند و پیام مورد نظر را به بهترین شکل منتقل کند. از مهم‌ترین قوانین ترکیب بندی در عکاسی می توان به قانون یک سوم، ترکیب بندی مثلثی در عکاسی و ترکیب بندی حلزونی اشاره کرد. این قوانین در سبک‌های مختلف عکاسی مانند پرتره ماکرو و حیات وحش کاربرد دارد. استفاده از اصول کلی ترکیب بندی در عکاسی نیازمند توجه به جزئیات و تمرین مداوم است. رعایت قوانین ترکیب‌بندی می‌تواند به خلق تصاویری با تعادل و جذابیت بیشتر کمک کند. آموزش ترکیب‌بندی در عکاسی باعث می‌شود تا سوژه‌های شما به شکلی جداب‌تر و هنرمندانه‌تر در تصویر قرار گیرند.

چرا ترکیب‌بندی در عکاسی مهم است؟

ترکیب‌بندی به عکاس کمک می‌کند تا تصویر خود را به شیوه‌ای جذاب‌تر ارائه دهد. همچنین، ترکیب‌بندی خوب می‌تواند احساسات و داستان‌ها را بهتر منتقل کند و کیفیت کلی تصویر را بهبود بخشد.

چگونه می‌توان از خطوط هدایت‌کننده در ترکیب‌بندی استفاده کرد؟

استفاده از خطوط هدایت‌کننده می‌تواند عمق و بعد به تصویر اضافه کند و توجه بیننده را جلب کند. این خطوط می‌توانند شامل جاده‌ها، نرده‌ها، یا حتی الگوهای طبیعی باشند

نحوه استفاده از تقارن در ترکیب‌بندی به چه صورت است؟

تقارن به معنی قرار دادن عناصر در تصویر به صورت متعادل و مشابه در دو طرف یک محور است. این تکنیک می‌تواند احساس نظم و تعادل را در تصویر ایجاد کند و توجه بیننده را به خود جلب کند.